Według czołowych dermatologów codzienny prysznic – czy to rano, czy wieczorem – zazwyczaj wystarcza, aby zachować czystość i zdrowie. Niektórzy jednak starają się uzyskać odpowiedź na pytanie, czy lepiej robić to rano czy wieczorem.
„Jeśli zapytasz stu różnych lekarzy, otrzymasz sto różnych odpowiedzi” – powiedział Nexstar Alok Vij, lekarz medycyny, dermatolog z Cleveland Clinic. „Ale w wielu przypadkach jest to bardziej kwestia osobistych preferencji”.
Vij stwierdził jednak, że wierzy, iż istnieje „ostateczna” odpowiedź na pytanie dotyczące porannych i wieczornych pryszniców w kontekście ogólnej higieny, ale ostrzegł, że jego odpowiedź zawiera kilka zastrzeżeń.
„Myślę, że ważne jest, aby wziąć prysznic przed pójściem spać, jeśli ubrudziłeś się, jesteś w widoczny sposób zabrudzony lub jeśli zastosowałeś jakiś chemiczny spray – środek odstraszający owady, filtr przeciwsłoneczny – cokolwiek, co zawiera substancje zapachowe lub dodatki chemiczne” – powiedział. „Jeśli tego nie zrobiłeś, jeśli prowadziłeś czyste życie i nie ćwiczyłeś… niekoniecznie jest to lepszy moment na prysznic”.
Lekarz medycyny Dawn Marie Davis z oddziału dermatologii w Mayo Clinic ogólnie zgadza się, że prysznice należy brać, gdy skóra stanie się „brudna, podrażniona lub spocona”.
„Niektórzy pacjenci z wrażliwą skórą, zwłaszcza ci z atopowym zapaleniem skóry (egzemą), uważają, że branie prysznica lub kąpiel przed snem pomaga w usuwaniu substancji drażniących ze skóry, a także pomaga w utrzymaniu higieny snu” – zauważyła Davis.
Vij dodał, że pacjenci cierpiący na egzemę lub łuszczycę mogą odnieść korzyści z wieczornego prysznica, aby złagodzić swędzenie skóry przed zastosowaniem leków miejscowych.
Zła wiadomość
Dla osób, które myślą, że prysznic przed snem zapewnia całkowitą czystość pościeli, czołowi dermatolodzy mają złą wiadomość: Twoje łóżko jest prawdopodobnie pełne martwych komórek skóry i prawdopodobnie potu, niezależnie od pory dnia, w której bierzesz prysznic.
Jak wynika z artykułu zrecenzowanego przez dermatologów, skóra stale traci martwe komórki, a przeciętny człowiek każdego dnia traci ich około pół miliarda. Daje to gram lub więcej na noc, powiedział Vij.
Podczas samego snu pocimy się – wydalając około 26 galonów płynów rocznie. I chociaż Vij powiedział, że sam pot jest sterylny, często miesza się z olejami lub białkami w zewnętrznej warstwie naskórka, co może stworzyć pożywkę dla bakterii.
„Te komórki skóry i bakterie pozostaną tam, dopóki nie upierzesz pościeli” – powiedział Vij, który zalecił zmianę pościeli przynajmniej raz na dwa tygodnie lub raz w tygodniu w przypadku osób, które często pocą się podczas snu lub mają tendencje do podrażnień skóry.
Poduszki również należy prać przynajmniej raz na sześć miesięcy – dodał.
Pobudza do działania rano czy pomaga zrelaksować się przed snem?
Jak zauważają badacze, istnieje również inny ważny czynnik określający, kiedy dana osoba woli wziąć prysznic, i ma to związek z rytuałami czuwania lub snu.
Wielu zwolenników porannych pryszniców twierdzi, że wczesna kąpiel ich rozbudza, a badania wydają się potwierdzać te twierdzenia. Osoby biorące poranny prysznic, które wzięły udział w ankiecie przeprowadzonej w 2022 r. przez fundację Sleep Foundation, w przeważającej mierze (81%) uważały, że dzięki ta praktyka pomaga im energicznie rozpocząć dzień. Natomiast w osobnej niezależnej ankiecie przeprowadzonej w 2023 r. nieco większy odsetek uczestników, którzy brali prysznic rano, stwierdził, że czuje się bardziej produktywni w pracy i mają więcej energii w porównaniu z odpowiedziami osób kąpiących się wieczorem.
Tymczasem naukowcy z Uniwersytetu Teksasu w Austin przeanalizowali dane z kilkunastu badań dotyczących snu i doszli do wniosku, że ciepła kąpiel lub prysznic przynajmniej na godzinę przed snem pomaga organizmowi regulować temperaturę i szybciej zasypiać.
jm