Wobec pojawiających się w ostatnim czasie wątpliwości i pytań dotyczących podróży do Polski osób z podwójnym obywatelstwem, np. polskim i amerykańskim, warto przypomnieć, iż w takim przypadku należy posługiwać się ważnym polskim paszportem. Konsulaty RP zalecają zastosowanie się do tego wymogu, by uniknąć przykrych niespodzianek przy kontroli granicznej na lotniskach.
Decyzję o dopuszczeniu do przekroczenia granicy RP podejmuje funkcjonariusz Straży Granicznej. Podczas kontroli funkcjonariusz Straży Granicznej może zażądać od obywatela polskiego dokumentu uprawniającego do przekroczenia granicy Polski. Takim dokumentem – zgodnie z prawem – jest ważny polski paszport.
W przypadku granicy wewnętrznej strefy Schengen (np. granicy między Polską a Niemcami) dozwolone jest również przekraczanie jej na podstawie ważnego polskiego dowodu osobistego.
Posiadanie innego obywatelstwa, np. amerykańskiego, a co za tym idzie paszportu tego państwa, nie zwalnia nas z obowiązku okazania polskiego dokumentu paszportowego, jeżeli mamy obywatelstwo RP.
Stanowi o tym jeden z zapisów "Ustawy o obywatelstwie polskim", z którego wynika, że "obywatel polski nie może wobec władz Rzeczypospolitej Polskiej powoływać się ze skutkiem prawnym na posiadane równocześnie obywatelstwo innego państwa i na wynikające z niego prawa i obowiązki".
Jeśli w trakcie kontroli okaże się, że podróżny posiada obywatelstwo polskie, a nie ma ważnego polskiego paszportu czy dowodu osobistego, może to oznaczać problem. W zależności od kierunku podróży funkcjonariusz Straży Granicznej ma obowiązek nie zezwolić takiej osobie na przekroczenie granicy RP na wyjazd, nawet jeśli wjechała na terytorium Polski na podstawie dokumentu stwierdzającego obywatelstwo innego państwa.
Konsulat generalny RP w opublikowanym na swojej stronie internetowej oświadczeniu zachęca wszystkich do regularnego sprawdzania ważności polskich paszportów. Czas oczekiwania na nowy paszport biometryczny wynosi obecnie około 4-5 tygodni.
Konsulat zachęca wszystkich obywateli RP do składania wniosków o wydanie polskiego paszportu, co pozwoli uniknąć wielu niepotrzebnych komplikacji i stresu podczas podróży do kraju.
Jednocześnie zaznacza, że pytania i wątpliwości dotyczące kontroli granicznej należy kierować bezpośrednio do Straży Granicznej. "Kompetencja terytorialna konsulatu generalnego RP w Chicago jest ograniczona do okręgu konsularnego" – czytamy.
Więcej informacji na temat przekraczania granicy RP w serwisie internetowym Straży Granicznej – www.strazgraniczna.pl.
Zapisy ustawy z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim:
Art. 3. 1. Obywatel polski posiadający równocześnie obywatelstwo innego państwa ma wobec Rzeczypospolitej Polskiej takie same prawa i obowiązki jak osoba posiadająca wyłącznie obywatelstwo polskie.
2. Obywatel polski nie może wobec władz Rzeczypospolitej Polskiej powoływać się ze skutkiem prawnym na posiadane równocześnie obywatelstwo innego państwa i na wynikające z niego prawa i obowiązki.
Ustawa z dnia 13 lipca 2006 roku o dokumentach paszportowych:
Art. 3. Każdy obywatel polski ma prawo do otrzymania paszportu. Pozbawienie lub ograniczenie tego prawa może nastąpić wyłącznie w przypadkach przewidzianych w ustawie.
Art. 4. Dokument paszportowy uprawnia do przekraczania granicy i pobytu za granicą oraz poświadcza obywatelstwo polskie, a także tożsamość osoby w nim wskazanej w zakresie danych, jakie ten dokument zawiera.
Ustawa z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych:
Art. 4.1. Dowód osobisty jest dokumentem stwierdzającym tożsamość i obywatelstwo polskie osoby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych państw członkowskich Unii Europejskiej, państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależących do Unii Europejskiej oraz państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, których obywatele mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi oraz na podstawie jednostronnych decyzji innych państw, uznających ten dokument za wystarczający do przekraczania ich granic.
Art. 4.2. Dowód osobisty uprawnia do przekraczania granic państw, o których mowa w ust. 1.
JT