W całych Stanach Zjednoczonych to sędziowie mają decydujący głos w sprawach dotyczących eksmisji, a w sądach od dawna panuje poważny brak równowagi sił: około 80% właścicieli nieruchomości ma prawników, ale tylko 3% najemców. Ryzyko eksmisji nieproporcjonalnie częściej dotyczy osób kolorowych, co odzwierciedla pokolenia dyskryminacji rasowej w nieruchomościach, bankowości i na rynku pracy.
Nowy Jork w 2017 roku jako pierwszy zagwarantował najemcom prawo do porady prawnej, a pandemia COVID-19 przyspieszyła tylko te działania. Do tej pory cztery stany, 16 miast i jeden powiat przyjęły przepisy dotyczące prawa do adwokata. Oficjalne zakończenie pandemii zwiększyło wyzwania i spowodowało rosnącą liczbę składanych w sądach wniosków o eksmisje — w niektórych miejscach znacznie powyżej poziomu sprzed pandemii.
Nawet jeśli najemca ostatecznie i tak musi się wyprowadzić, posiadanie prawnika może mieć kluczowe znaczenie.
Dotychczasowe dowody sugerują, że prawo do adwokata pomaga ludziom uniknąć eksmisji, mówi John Pollock, koordynator National Coalition for a Civil Right to Counsel. Mówi, że w wielu przypadkach najemcy mogą mieć możliwości obrony, ale nie zdają sobie z tego sprawy – na przykład, jeśli właściciel nie złożył prawidłowo wniosku o eksmisję lub pobiera więcej niż jest to dozwolone.
Ale nie wszyscy, których sprawy znajdują się w sądzie eksmisyjnym, chcą pozostać w dotychczasowym miejscu zamieszkania. Pollock mówi, że czasami ludzie przestali płacić czynsz, ponieważ właściciel nie zajął się pleśnią lub innymi zagrożeniami dla zdrowia. W takich przypadkach – a nawet wtedy, gdy najemcy muszą się wyprowadzić wbrew swojej woli – adwokat może pomóc w podjęciu trzech kluczowych decyzji: ile zaległego czynszu będą musieli zapłacić; ile czasu mają na znalezienie innego miejsca i czy eksmisja pojawi się w ich historii wynajmu lub raporcie kredytowym?
„Jeśli nie mają pomocy prawnej w tych kwestiach”, mówi, „mogą stracić we wszystkich trzech punktach. W rezultacie ich szanse na znalezienie nowego mieszkania są bardzo, bardzo niskie”.
Na porady usługi adwokatów w przypadku eksmisji jest c oraz większe zapotrzebowanie, a miejsca, które oferują tego typu pomoc prawną, borykają się z dużym niedoborem prawników.
W niektórych jurysdykcjach sądy po prostu mówią: „Och, nie ma dostępnego adwokata”. Cóż, szkoda, i tak po prostu eksmitujemy najemcę, co naszym zdaniem jest naprawdę zaniedbaniem obowiązków z ich strony” – mówi Pollock.
Właściciele twierdzą, że lepiej byłoby pomóc najemcom, zanim zaczną zalegać z czynszem
Grupy reprezentujące właścicieli nieruchomości zdecydowanie sprzeciwiają się przepisom dotyczącym prawa do adwokata. „Te pieniądze byłyby znacznie lepiej wydane, gdyby przede wszystkim pomagały uniknąć eksmisji” – mówi Nicole Upano z National Apartment Association.
Na przykład, stany i miasta mogą pomóc najemcom, przeznaczając więcej pieniędzy „na pomoc w nagłych wypadkach przy wynajmie lub, jeśli potrzebują pomocy długoterminowej, poprzez programy dotacji mieszkaniowych”. W tej chwili tylko 1 na 4 osoby, które kwalifikują się do takiej federalnej dotacji, faktycznie ją otrzymuje, a bony mieszkaniowe mogą być trudne w użyciu, ponieważ w wielu stanach właściciele mogą zgodnie z prawem odmówić ich przyjęcia.
Walczyć o swoje prawa
Kolejnym celem jest po prostu skłonienie większej liczby najemców do stawienia się w sądzie. W tej chwili wielu z nich uważa, że nie ma mowy, aby wygrali w sądzie eksmisyjnym, więc się tam nie pojawiają, przegrywają sprawę z góry i zostają zmuszeni do opuszczenia swojego miejsca zamieszkania.
jm
