Nie ma chyba bardziej fascynującego zjawiska genetycznego niż bliźnięta, poza może jednym wyjątkiem – sobowtórami. To idea, że gdzieś na świecie istnieje ktoś, kto wygląda dokładnie jak my.
Badanie opublikowane w ubiegłym roku w czasopiśmie „Cell Reports” przenosi naszą fascynację sobowtórami na zupełnie nowy poziom, bo wskazuje, że osoby o podobnych twarzach prawdopodobnie mają podobne DNA.
DNA jest najbardziej unikalnym i identyfikującym czynnikiem każdego z nas – to ono decyduje o kolorze oczu, wzroście czy predyspozycjach do pewnych chorób. Mimo to, ponad 99% sekwencji DNA jest identycznych u wszystkich ludzi.
To pozostały 1% wpływa na większość tego, co czyni nas unikalnymi.
Proces badawczy
Autorzy badania pozyskali zdjęcia 32 par podobnie wyglądających ludzi z fotograficznej kolekcji François Brunelle, kanadyjskiego artysty, który od 1999 roku zbiera zdjęcia sobowtórów z całego świata. Uczestnicy badania wypełnili również kwestionariusz dotyczący stylu życia i dostarczyli próbki śliny do analizy DNA.
Naukowcy określili obiektywny wskaźnik podobieństwa par za pomocą oprogramowania do rozpoznawania twarzy. Szesnaście par uzyskało wyniki podobne do identycznych bliźniąt.
Wnioski
Badacze odkryli, że niespokrewnione osoby o bardzo podobnych twarzach rzeczywiście mają wspólne genotypy.
Stwierdzili również, że cechy fizyczne, takie jak waga i wzrost, oraz cechy behawioralne, takie jak palenie i wykształcenie, były skorelowane w parach sobowtórów. Wyniki sugerują, że wspólna zmienność genetyczna nie tylko odnosi się do podobnego wyglądu fizycznego, ale może także wpływać na wspólne nawyki i zachowania.
Czy to oczywiste, że niespokrewnione osoby dzielą podobne DNA, czy też badanie odkrywa coś nowego? Czy tak samo wyglądające osoby są spokrewnione, czy też jest to przypadek, że mają podobne DNA?
„Społeczne i biologiczne pojęcie ‘spokrewnienia’ może się różnić, ale tak, mogą być bardziej ‘spokrewnieni’ niż inne osoby. Wszyscy mamy wspólne pochodzenie genetyczne, więc nie jest zaskakujące, że istnieje wspólny składnik genetyczny cech fizycznych” – mówi dr Peter Hulic.
Czy wszyscy mamy sobowtóra?
„Statystycznie rzecz biorąc, prawdopodobnie wszyscy mamy sobowtóra, a nawet mogą istnieć trzy lub więcej osób o ekstremalnym podobieństwie” – mówi naukowiec.
Istnieje na to całkiem spora szansa, ze względu na ograniczoną liczbę genów wpływających na rysy twarzy.
„Różnorodność genetyczna jest ograniczona” – mówi Michael Sheehan, adiunkt neurobiologii i zachowania na Uniwersytecie Cornell, który rutynowo bada różnice w wyglądzie i genetykę w świecie zwierząt. „Jeśli przetasujesz talię kart wiele razy, w pewnym momencie otrzymasz dwukrotnie ten sam układ kart”.
To powiedziawszy, „talia kart” w przypadku ludzkiego DNA jest niezwykle obszerna. Naukowcy nie mają obecnie pojęcia, ile genów odgrywa rolę w ustalaniu na przykład kształtu ludzkiej twarzy czy przestrzeni między oczami.
Istnieje „ogromna liczba genów, które wpływają na kolor włosów, oczu i skóry, a które są bardzo zmienne” – powiedział dr Arthur Beaudet, profesor genetyki molekularnej i człowieka w Baylor College of Medycyna w Houston.
Podobny? Pewnie krewny
Członkowie rodziny są oczywiście znacznie bardziej podobni niż osoby niespokrewnione, co pokazuje, że ludzkie twarze są wyraźnie dziedziczne. Dlatego oczywiste jest, że nieznajomi, którzy są do siebie podobni, są prawdopodobnie bliżej spokrewnieni (ale o tym nie wiedzą) niż ludzie, którzy w niczym nie są podobni, stwierdził Beaudet.
Co więcej, osoby tego samego pochodzenia etnicznego mają zazwyczaj większy zestaw wspólnych genów niż osoby spoza ich grupy.
„To nie jest tak, że znajdziesz Azjatę i Europejczyka, którzy wyglądają prawie identycznie” – mówi Beaudet. „Kiedy cofniesz się wstecz, znajdziesz dwie osoby o podobnym pochodzeniu, mające sporo wspólnych genów”.
rj
