Izba Reprezentantów Illinois przegłosowała uchwalony przez Senat kilka dni wcześniej budżet stanowy na poziomie 53,1 miliarda dolarów. Przyjęty plan finansowy na rozpoczynający się 1 lipca kolejny rok fiskalny przekracza o 400 milionów dolarów propozycję przedstawioną w lutym przez gubernatora J.B. Pritzkera. Aby zrównoważyć zwiększone wydatki, władze stanowe zdecydowały się na podwyżki niektórych podatków oraz zmiany mające przynieść 1,2 miliarda dolarów dodatkowych wpływów.
Demokraci w stanowym Senacie stwierdzili, że budżet odzwierciedla ich priorytety, choć część liczyła na większe finansowanie popieranych przez siebie projektów. Główny negocjator, sen. Elgie Sims z Chicago przyznał, że przedstawiony i przyjęty plan nie jest doskonały, ale „jest sprawiedliwy, zrównoważony i zapewnia stabilność inwestycji na przyszłość”.
Republikanie przeciwni ustawie budżetowej
Nowe obciążenia fiskalne budzą obawy części republikanów, którzy ostrzegają przed niekontrolowanym wzrostem wydatków i przyszłymi kłopotami finansowymi stanu. Żadnemu politykowi tej partii nie udało się przeforsować swoich postulatów w budżecie, który ich zdaniem "pozostawia w tyle" obywateli Illinois, priorytetyzując osoby nieposiadające obywatelstwa.
Mimo sprzeciwu opozycji, mający przewagę w obydwu izbach demokraci, którym wystarczy zwykła większość, uchwalili ustawę budżetową własnymi głosami.
Sen. Chapin Rose, główny negocjator z ramienia partii republikańskiej, dodał później, że obywatele utknęli w „świecie wyższych podatków, złych szkół i wydatków wymykających się spod kontroli”.
Ale jednocześnie pozostali członkowie jego partii uznali wydatki na szkolnictwo wyższe i projekty inwestycyjne za zbyt niskie.
Oto kluczowe punkty nowego budżetu:
- Zniesienie podatku od żywności
Osiągnięty został kompromis w sprawie podatku od żywności, choć zobaczymy, czy faktycznie przełoży się to na korzyści dla mieszkańców stanu.
Zaaprobowany plan znosi bowiem 1-procentowy podatek od żywności w całym stanie, jednak lokalne samorządy powyżej 25 tysięcy mieszkańców (miasta, powiaty) będą mogły wprowadzić własny, maksymalnie 1-procentowy podatek od żywności bez nadzoru stanowego i bez konieczności przeprowadzania referendum. Prawdopodobnie wiele z nich z tego skorzysta, ponieważ pieniądze z podatku od sprzedawanych artykułów żywnościowych w większości trafiają do ich budżetów.
- Podwyżki podatków
Podczas gdy podatek od żywności zostanie zniesiony, inny zapis w budżecie może skutkować wyższymi rachunkami podatkowymi dla mieszkańców stanu. Pritzker proponuje zwiększenie kwoty wolnej od podatku do 2 550 dolarów w roku podatkowym 2024. Ponieważ wzrost ten jest mniejszy niż wynikałoby to z inflacji – według wcześniejszych obliczeń powinna to być suma w wysokości 2 775 dolarów, spowoduje to w rzeczywistości dodatkowy dochód w wysokości 93 milionów do budżetu.
- Kredyt podatkowy na dzieci i zakłady sportowe
W budżecie zawarto również zwiększone finansowanie kredytu podatkowego na dzieci, które zostanie opłacone częściowo poprzez wyższe opodatkowanie zakładów bukmacherskich (z 20% do 40% w zależności od rocznych przychodów) oraz gier wideo (z 34% do 35%), które mają przynieść stanowi dodatkowe 350 milionów dolarów. Z tej sumy 50 milionów dolarów stanowić będzie na kredyt podatkowy dla uprawnionych rodzin o niskich dochodach.
- Podwyżki dla ustawodawców
Zgodnie z doniesieniami Politico, budżet uchwalony przez Senat uwzględnia także „podwyżkę kosztów utrzymania dla prawodawców stanowych o około 5 procent”.
W zeszłym roku ustawodawcy zapewnili sobie podwyżkę o prawie 16%.
- Edukacja
Wśród zmian w budżecie jest zmiana w finansowaniu, która pozwoli wielu studentom college'ów i uniwersytetów o dochodach poniżej lub na poziomie mediany mieć opłacone czesne i opłaty z grantów MAP i federalnych grantów Pell. Znajduje się w nim również wzrost o 350 milionów dolarów na edukację podstawową i średnią oraz 75 milionów dolarów więcej na wczesną edukację dziecięcą (żłobki, przedszkola).
- Zadłużenie medyczne
Budżet obejmuje również Ustawę 5290, która stworzy Medical Debt Relief Program (Program Ulgi w Zadłużeniu Medycznym). Program ten umorzyłby długi medyczne około 340 000 mieszkańców Illinois.
„Kiedy zostałem gubernatorem, obiecałem, że postawię Springfield z powrotem po stronie rodzin pracujących” – napisał Pritzker w zeszłym miesiącu w mediach społecznościowych. „Dzięki mojemu budżetowi Illinois odkupi dług medyczny o wartości do 1 miliarda dolarów od ponad 300 000 mieszkańców stanu Illinois”.
- Fundusze na migrantów
Propozycja obejmuje 182 miliony dolarów na sfinansowanie usług dla dziesiątek tysięcy migrantów ubiegających się o azyl w USA, w dużej mierze przywiezionych autobusami z Teksasu. Zapewnia również 440 milionów dolarów na opiekę zdrowotną dla osób nieposiadających obywatelstwa.
- Czego nie ma w budżecie
Jedną z najbardziej zauważalnych kwestii pominiętych w budżecie było finansowanie stadionów sportowych dla zawodowych drużyn. Gubernator jasno dał do zrozumienia, że stan Illinois nie jest zainteresowany publicznym dofinansowaniem nowych planów budowy aren dla drużyn Chicago Bears i Chicago White Sox. Jego rzecznik prasowy określił te plany mianem "nie do zaakceptowania dla stanu".
- Co jeszcze
Poza standardowymi, dorocznymi wydatkami stanowymi budżet obejmuje również:
- Kontynuację spłaty długoterminowego zadłużenia, w tym systemów emerytalnych dla pracowników stanowych, pracowników uczelni i nauczycieli szkół publicznych.
- 2 miliony dolarów przeznaczone na zwiększenie bezpieczeństwa w klinikach zdrowia reprodukcyjnego.
- Zatrudnienie 280 nowych pracowników w Departamencie Dzieci i Rodziny (DCFS).
rj
