Gubernator stanu JB Pritzker przedstawił budżet o wartości 52,7 miliarda dolarów, w którym przeznaczono więcej pieniędzy na rozwiązanie kryzysu migracyjnego, edukację i informatykę kwantową, proponując jednocześnie podwyżki podatków skierowane głównie na firmy, w tym znaczną podwyżkę podatku od zakładów sportowych. Wzrost wydatków w proponowanym budżecie, który zacznie obowiązywać po 1 lipca, wyniesie 2 procent.
„Szkoda, że nie mamy w tym roku dużych nadwyżek do wykorzystania, abyśmy mogli sprostać każdemu z wyzwań, przed którymi stoimy” – powiedział Pritzker podczas wystąpienia na temat budżetu połączonego z corocznym orędziem o stanie stanu. „Należy zauważyć, że chociaż tegoroczny budżet jest napięty, nasze finanse są w porządku i jesteśmy w stanie dotrzymać zobowiązań wobec mieszkańców Illinois”.
Kontrowersje wokół wydatków na pomoc migrantom
Oczekuje się, że finansowanie osób ubiegających się o azyl będzie jedną z najbardziej kontrowersyjnych kwestii, gdy prawodawcy w stanowej Izbie Reprezentantów i Senacie Illinois rozpoczną negocjacje budżetowe. Przywódca demokratów zwołał już panel do spraw nowo przybyłych, podczas gdy republikanie planują walkę z przepisami dotyczących sanktuariów imigracyjnych.
Illinois wydało już 638 milionów dolarów na walkę z kryzysem migracyjnym
Propozycja budżetu obejmuje kolejne 182 miliony dolarów dla migrantów w ramach wspólnego planu finansowania z powiatem Cook. Pieniądze zostaną przeznaczone na świadczenia tzw. ośrodka powitalnego, takie jak koordynacja pomocy mieszkaniowej i prawnej oraz program walki z bezdomnością.
Chicago, które przeznaczyło z budżetu miasta około 150 milionów dolarów, ma trudności z zapewnieniem zakwaterowania i opieki dla prawie 36 000 osób ubiegających się o azyl, które od 2022 r. przybyły tu autobusami i samolotami. Choć migranci wciąż napływają, w ostatnich tygodniach tempo napływu spadło, co zbiegło się ze spadkiem liczby osób przekraczających granicę.
Pod koniec ubiegłego roku biuro budżetowe Pritzkera przewidywało niedobór prawie 900 milionów dolarów, ale poinformowano w tym tygodniu, że deficyt jest mniejszy, niż przewidywano i przedstawiono nowe dochody, które pomogą wypełnić lukę.
Wśród proponowanych źródeł dodatkowego dochodu dla stanu wymienione jest ponad dwukrotne zwiększenie podatku od zakładów sportowych – płaconego przez bukmacherów w kasynach – z obecnych 15% do 35%, co wygeneruje szacunkowo 200 milionów dolarów. Pritzker chce również ograniczyć zniżki, które pozwalają korporacjom obniżyć dochód podlegający opodatkowaniu w zamian za oszczędności w wysokości 526 milionów dolarów.
Republikanie i biznesy krytykują plan
Republikanie szybko skrytykowali te propozycje, twierdząc, że Pritzker traktuje priorytetowo osoby niebędące obywatelami USA.
„Gubernator właśnie zaproponował podniesienie podatków dla każdej rodziny w Illinois, która ledwo wiąże koniec z końcem, aby sfinansować utworzony przez siebie stan opiekuńczy dla nieobywateli” – oznajmił w oświadczeniu przywódca mniejszości w senacie John Curran, republikanin z Downers Grove. „Naszym celem pozostanie zapewnienie znaczącej pomocy finansowej mieszkańcom Illinois”.
Grupy biznesowe, w tym Izba Handlowa Chicago, również podniosły kwestie dotyczące podatków w perspektywie długoterminowej.
„Niepokoimy się trwałym wpływem, jaki proponowane źródła przychodów będą miały na małe firmy, które wciąż się odbudowują, mierząc z już istniejącymi obciążeniami regulacyjnymi i finansowymi” – stwierdziła grupa w oświadczeniu.
Technologie, edukacja, powszechne przedszkola...
Proponowany przez gubernatora budżet obejmuje również 500 milionów dolarów na technologię obliczeń kwantowych, w tym na obiekt kriogeniczny.
Pritzker nazwał edukację „centralnym założeniem” wszystkich sześciu przedstawionych przez siebie budżetów i zaproponował kolejne 150 milionów dolarów na ogłoszony w zeszłym roku ogólnostanowy plan, mający na celu utworzenie powszechnych przedszkoli w Illinois do 2027 r. Wydatki na edukację w szkołach podstawowych i gimnazjalnych (K-12) również wzrosną o około 450 dolarów milionów dolarów, w tym będą to pieniądze na transport i stypendia na kształcenie specjalne, państwowy program alfabetyzacji i pilotażowy program dotyczący wypełnienia wakatów nauczycielskich.
Co z zadłużeniem emerytalnym Illinois
Pritzker przedstawił także plan rozwiązania problemu ogromnego zadłużenia emerytalnego stanu Illinois poprzez zwiększenie docelowego poziomu finansowania z 90% do 100%, a także wydłużenie terminu spłat do 2048 r.
Dobra wiadomość jest taka, że w planie jest trwałe zniesienie 1% podatku od sprzedaży artykułów spożywczych, który został tymczasowo zawieszony za rok w 2022 r.
rj
