Konsumenci w Illinois płacąc rachunki za gaz, prąd czy wodę, ponoszą jednocześnie koszty opłat prawnych, dotacji korporacyjnych i kampanii marketingowych firm użyteczności publicznej, co rocznie sięga dziesiątek milionów dolarów. Obrońcy praw konsumentów, w tym AARP Illinois i Citizens Utility Board, popierają ustawy zmieniające ten system, czego przykładem jest projekt zmieniający gruntownie obecne prawo i nakładane na konsumentów koszty.
Zaproponowany projekt ustawy ma na celu zakazanie firmom użyteczności publicznej przenoszenia kosztów na klientów. Chodzi o opłaty za prawników, składki polityczne i inne. Nakłada także obowiązek przeprowadzenia publicznych przesłuchań w przypadku jakichkolwiek podwyżek taryf, co zapewnia większą przejrzystość w procesie. W ubiegłym roku same firmy użyteczności publicznej wydały miliony na reprezentację prawną i poniosły inne wydatki poprawiające ich wizerunek. Wygląda to tak, że klienci powszechnie nielubianych firm płacą miliony za kampanie reklamowe i działania mające polepszyć ich opinie na temat tych firm.
Chociaż firmy użyteczności publicznej argumentują, że te koszty są niezbędne, krytycy twierdzą, że powinny być ponoszone przez akcjonariuszy, a nie klientów.
Gubernator JB Pritzker już wcześniej podkreślił problem wykorzystywania przez firmy użyteczności publicznej dotacji charytatywnych do wpływania na wybieralnych urzędników w stanie.
„Darowizny na cele charytatywne przedsiębiorstw użyteczności publicznej powinny mieć dokładnie taki charakter – charytatywny” – stwierdziło w 2020 roku biuro Pritzkera. „Powinny pochodzić z kieszeni udziałowców lub jej kadry kierowniczej, a nie z kieszeni podatników”.
Jednak do tej pory nie zajął stanowiska w sprawie proponowanej obecnie ustawy.
Zwolennicy konsumentów, nalegający na wprowadzenie zmian, podkreślili, że ich celem nie jest zaprzestanie wpłat przedsiębiorstw użyteczności publicznej na cele charytatywne, ale raczej nałożenie na akcjonariuszy obowiązku poniesienia kosztów.
„Nie jesteśmy przeciwni działalności charytatywnej. To wspaniała rzecz” – powiedział Jeff Scott, zastępca dyrektora stanowego AARP. „Ale powinny one pochodzić z kieszeni akcjonariuszy. Jasne i proste”.
Inni coraz częściej nie pozwalają
Illinois wyróżnia się na tle innych stanów w kwestii pozwalania firmom użyteczności publicznej na obciążanie klientów kosztami dotacji charytatywnych. Praktyka ta jest coraz częściej kwestionowana gdzie indziej. Podobnie, składki członkowskie do związków zawodowych i reklamy wizerunkowe będą zakazane na mocy proponowanej ustawy.
rj
