Wspólne posiadanie nieruchomości przez niezamężne pary staje się coraz powszechniejsze w dzisiejszym społeczeństwie. Jednak gdy związek się rozpada, pojawia się pytanie o podział majątku, w tym nieruchomości. Warto zrozumieć, jakie prawa i obowiązki wynikają z tej sytuacji, aby uniknąć konfliktów i sprawiedliwie rozdzielić wspólny majątek.
Więcej par stanu wolnego niż kiedykolwiek decyduje się na wspólny zakup domu. Jednak decyzja o rozstaniu może się wiązać w ich przypadku z poważnymi konsekwencjami – ostrzegają eksperci.
Millenialsi oraz pokolenie Z coraz częściej rezygnuje z małżeństwa pozostając w wolnych związkach. Te pary stanu wolnego również coraz częściej kupują wspólnie domy – w 2022 roku stanowiły one 18% osób kupujących dom po raz pierwszy, co stanowi ogromny wzrost od 1985 roku, kiedy wskaźnik ten wynosił 5% - jak wynika z informacji National Association of Realtors.
Kupno domu ze swoim partnerem może mieć sens finansowy, ale niektórzy prawnicy ostrzegają przed niepokojącą tendencją, do której ich zdaniem coraz częściej dochodzi w dzisiejszych czasach. Nazywa się to „zakładnikiem nieruchomości” i dotyczy sytuacji, w której strony nie są w stanie dogadać się w kwestii domu czy mieszkania.
W przeciwieństwie do rozwodu, który ma jasną procedurę prawną, pozwalającą podzielić dowolny majątek, pary, które decydują się na rozstanie, znajdują się potem w „sytuacji zakładników na rynku nieruchomości” – powiedział Eli Underwood, założyciel firmy prawniczej Underwood. Kiedy tak się dzieje, pary zazwyczaj muszą skorzystać procedur prawnych dla osób, które posiadają wspólnie nieruchomość i nie mogą zgodzić się co do wspólnej przyszłości.
Dlaczego warto kupować wspólnie?
Korzyści finansowe wynikające z dzielenia się wydatkami na zakup domu i kosztami miesięcznymi mogą być kuszące, zwłaszcza że rynek mieszkaniowy pozostaje poza zasięgiem wielu Amerykanów. Według Terner Center for Housing Innovation na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley odsetek osób posiadających domy w wieku od 25 do 45 lat spadł najbardziej ze wszystkich grup wiekowych od 1980 roku. Wśród młodszych pokoleń problem ten jest jeszcze bardziej widoczny. Z raportu Intuit Credit Karma wynika, że około 31 procent dorosłych przedstawicieli pokolenia Z mieszka z rodzicami, a 27 procent twierdzi, że nie stać ich na czynsz.
Nie oznacza to jednak, że powinieneś natychmiast zdecydować się na wspólne kupno domu ze swoim partnerem, aby w tej chwili zaoszczędzić pieniądze.
„Chociaż wiele par cieszy się stabilnością finansową i relacyjną, jaką zapewnia ten krok, nie jest on pozbawiony ryzyka” – powiedział Newsweekowi prawnik z Kolorado, Steven Mandelaris. „Bez zabezpieczenia prawnego, jakie zapewnia małżeństwo, spory dotyczące praw własności, obowiązków związanych z hipoteką i kapitału własnego mogą się skomplikować, jeśli związek się popsuje”.
Podjęcie decyzji, czy sprzedać dom lub kto powinien w nim zostać i jak sobie poradzić z tymi wszystkimi konsekwencjami finansowymi, może być poważnym bólem głowy. Jeśli pary rzeczywiście znajdą się w takiej sytuacji bez strategii wyjścia, mogą odnieść straty i stracić kapitał, dodają eksperci.
Brak przejrzystości na początku może mieć poważne konsekwencje w przyszłości. Wspólny zakup nieruchomości powinien być traktowany jako decyzja biznesowa, którą dwie strony podejmują wspólnie. Warto sporządzić umowy, które dają ochronę i jasno określają, co stanie się z nieruchomością i zobowiązaniami finansowymi, jeśli sytuacja życiowa ulegnie zmianie.
jm
